تحلیل نقش کانال های دیرینه رودخانه جاجرود در مکان گزینی محوطه باستانی چالتاسیان در دشت ورامین

نویسندگان

مهران مقصودی

دانشگاه تهران سید محمد زمان زاده

دانشگاه تهران افسانه اهدائی

دانشگاه تهران روح الله یوسفی زشک

دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا مجتبی یمانی

چکیده

ویژگی های محیط طبیعی، مهمترین عامل در جهت شکل گیری سکونت گاه های انسانی خصوصاً در ادوار باستانی می باشد و بهترین راه درجهت پی بردن به ویژگی های طبیعی سکونت گاه های باستانی در زمان برپایی آنها، بررسی های زمین باستان شناسی است. هدف از این پژوهش، بررسی نقش عوامل محیطی در مکان گزینی تپه باستانی چالتاسیان بوده است. این تپه باستانی، در دشت ورامین و در قسمت-های میانی مخروط افکنه جاجرود، واقع شده است. اطلاعات مورد نیاز جهت این پژوهش، از طریق مطالعات کتابخانه ای (منابع نوشتاری و تصویری) و میدانی (بازدید میدانی، حفر ترانشه، برداشت نمونه رسوب) به دست آمد. همچنین، روش های آزمایشگاهی از جمله تشخیص رنگ رسوب با استفاده از جدول رنگ مانسل، آزمایش غربال الکترونیکی، پیپت متحرک و کلسیمتری در جهت بررسی نمونه رسوب های مورد مطالعه، انجام پذیرفت. شواهد ژئومورفولوژیک محوطه باستانی چالتاسیان و حفر ترانشه و در نهایت، آزمایش نمونه رسوب های برداشت شده، نمایان کرد که این محوطه باستانی، در کنار یکی از کانال های دیرینه رودخانه جاجرود قرار گرفته بوده است. به علاوه اینکه بافت و ویژگی-های رسوبی تپه باستانی و رودخانه دیرینه بسیار شبیه هم بوده اند و این امر نشان دهنده این است که رسوبات دشت سیلابی، منبع تأمین مصالح ساکنان باستانی منطقه بوده است.   abstract characteristics of the natural environment is the most important factor for the formation of human settlements, especially in the ancient eras and geoarchaeological surveys are the efficient way to discover the environmental features of ancient settlements at the time of their establishment. the purpose of this study was to evaluate the role of paleo channels of jajroud river in the site selecting of chaltasian ancient enclosure in varamin plain. varamin plain is situated in the south eastern corner of tehran on the alluvial sediments of jajroud river and chaltasian ancient enclosure is a prehistoric settlement located on the central parts of jajrour alluvial fan. information needed for this research obtained through a library studies (text and image resources) and field (field visit, trenching and sampling). two trenches on the paleo channel and the ancient mound were excavated and 18 samples from paleo channel and 22 samples from ancient mounds were determined. then, laboratory methods, including mansel color recognition method, electronic screening, portable pipette and calcimetry were performed in order to analysis the sediments. geomorphological evidences of chaltasian site and trenching and examination of samples showed that this site was located by the one of the jajrood river’s paleo channel. in addition, the texture and sedimentary features of the chaltasian mound and the paleo channel were resembled and this reflect the ancient people, provided their materials from deposits of alluvial plains.   keywords : varamin plain, sedimentology, geoarchaeology, ancient channels, chaltasian ancient enclosure,

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی زمین باستان شناسی محوطه پیش از تاریخ چالتاسیان در مخروط افکنه جاجرود با استفاده از تکنیک میکرومورفولوژی

هدف از این پژوهش، بررسی نقش عوامل محیطی در مکان گزینی و نحوه زندگی ساکنان باستانی محوطه پیش از تاریخ چالتاسیان، با استفاده از مطالعات زمین باستان شناسی و تکنیک میکرومورفولوژی است. محوطه باستانی چالتاسیان، در دشت ورامین و در قسمت های میانی مخروط افکنه جاجرود قرار گرفته است. پس از بررسی های کتابخانه ای و میدانی و حفر ترانشه روی تپه شرقی محوطه باستانی، برداشت نمونه رسوب و مکعب در جهت آزمایش های غر...

متن کامل

بررسی زمین‌باستان‌شناسی محوطه پیش از تاریخ چالتاسیان در مخروط‌افکنه جاجرود با استفاده از تکنیک میکرومورفولوژی

هدف از این پژوهش، بررسی نقش عوامل محیطی در مکان‌گزینی و نحوه زندگی ساکنان باستانی محوطه پیش از تاریخ چالتاسیان، با استفاده از مطالعات زمین‌باستان‌شناسی و تکنیک میکرومورفولوژی است. محوطه باستانی چالتاسیان، در دشت ورامین و در قسمت‌های میانی مخروط‌افکنه جاجرود قرار گرفته است. پس از بررسی‌های کتابخانه‌ای و میدانی و حفر ترانشه روی تپه شرقی محوطه باستانی، برداشت نمونه رسوب و مکعب در جهت آزمایش‌های غر...

متن کامل

تحلیل نقش عوامل محیطی در مکان گزینی سکونتگاه های پیش از تاریخ دشت ورامین با استفاده از منطق فازی

بهترین راه درجهت پی بردن به ویژگی های طبیعی سکونتگاه های باستانی در زمان برپایی آنها، بررسی های زمین باستان شناسی است. هدف از این پژوهش، بررسی نقش عوامل محیطی در مکان گزینی سکونتگاه های پیش از تاریخ دشت ورامین بوده است. پس از مطالعه ی شرایط محیطی دشت ورامین، هشت مولفه ی محیطی از جمله فاصله از آبراهه، ویژگی های زمین شناختی، آب وهوا، شیب، خاک، پوشش گیاهی، کاربری راضی و ارتفاع منطقه مورد بررسی قرا...

متن کامل

نقش باد و الگوهای جوی در مکان¬گزینی و جهت ریگزارهای دشت کویر

به‎دلیل شرایط اقلیمی خشک دشت کویر، پهنه­های ماسه­ای عمده­ای در قسمت­های مختلف آن پراکنده شده است. در مکان­گزینی و جهت­گیری این پهنه­های ماسه­ای، عوامل مختلفی نقش دارند که از مهم‎ترین آنها می­توان به توپوگرافی و جهت باد غالب اشاره کرد. از آنجا که باد یکی از عوامل مؤثر در تولید تپه­های ماسه­ای و استقرار آنها است، می­توان با استفاده از آمار باد ایستگاه­های هواشناسی و رسم گل­باد، جهت و سرعت باد را ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های دانش زمین

جلد ۵، شماره ۲۰، صفحات ۰-۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023